"Zielona sukienka" - Małgorzata Szumska - recenzja

W 2014 roku nakładem Wydawnictwa Znak ukazała się książka Małgorzaty Szumskiej, pt. „Zielona sukienka”. Autorka to młoda osoba, która z wykształcenia jest aktorką teatru lalek, a z zamiłowania podróżniczką.

Książka została dedykowana „Dla Janki i Staszka”  czyli dla ukochanych dziadków, których śladami podąża autorka. Janka Bandalewicz i Staszek Szumski pochodzą z Wileńszczyzny, tam spędzili dzieciństwo i młodość. Tam też się poznali, zakochali w sobie, wzięli ślub i tam urodził się ich syn Jan. Ale szczęśliwe życie młodych małżonków nie trwało długo. Staszek – jeszcze będąc kawalerem był zesłany do Workuty na dwa lata za działalność w partyzantce -  ponownie został uwięziony i skazany na 25 lat ciężkich robót w karłagu w Kazachstanie. W tym czasie Janka z rocznym synem Janem, rodzicami i rodzeństwem zostaje zesłana na Syberię. Zamieszkuje w Mokruszy, gdzie ciężko pracuje, opiekuje się synem, a przede wszystkim nie traci nadziei, że jeszcze kiedykolwiek zobaczy męża. Sytuacja w jakiej znalazła się Janka jest trudna, niemniej jednak warunki w jakich musi żyć i pracować Staszek  są tak ciężkie, że tylko niezwykły hart ducha i silna wola pozwalają mu przeżyć. Sytuacja poprawia się w momencie śmierci Stalina, bo kara Staszka zostaje zmniejszona, każdy dzień pracy traktowany jest jak tydzień.

 

Małgorzata Szumska postanawia przebyć drogę, która podążali kilkadziesiąt lat temu jej dziadkowie. Wybiera się samotnie, najpierw na Syberię, przez Moskwę koleją transsyberyjską do Krasnojarska, następnie do Kańska, by tam odszukać Mokruszę. Odnajduje nie tylko wieś babci, ale i jej przyjaciółkę Szurę. Poznaje wspaniałe osoby, które bezinteresownie pomagają jej w nieznanym kraju, w którym nawet nie zna języka (w krótkim czasie Małgorzata Szumska nauczy się rosyjskiego i będzie potrafiła prowadzić nawet długie dyskusje). Następnie leci do Kazachstanu, chcąc poznać chociaż trochę miejsce, w którym przez kilka lat żył i pracował jej dziadek. I tak trafia do miejscowości Dolinka, w której znajduje się muzeum karłagu (obozu pracy). To dla niej wstrząsające i bardzo osobiste przeżycie. Również w Kazachstanie trafia na wspaniałych, miłych ludzi. Szczególnie ciepło wspomina Abike i Babaja.

Historie z przeszłości autorka przeplata ze swoimi przygodami. Doświadczenia Janki i Staszka są trudne, muszą walczyć o przeżycie każdego dnia. Jak na swój wiek są dojrzali i zahartowani, bo muszą przetrwać w ekstremalnych warunkach.

Wyprawa autorki to ciekawa podróż w odległe miejsca, która jest trochę męcząca i z drobnymi niedogodnościami. Autorka chce zbliżyć się jeszcze bardzie do dziadków poprzez poznanie miejsc, które były w ich życiu ważne.

Serdecznie polecam książkę Małgorzaty Szumskiej, pt. „Zielona sukienka” wszystkim czytelnikom, zarówno tym, którzy pasjonują się historią, jak i tym którzy chcą przeczytać ciekawą trochę przygodowo-podróżniczą opowieść. Polecam również książkę tym czytelnikom, których zaintrygował tytuł utworu (tak jak mnie), gdzie tytułowa sukienka staje się symbolem.

Tilia, 17 lat

Książka ukazała się nakładem Wydawnictwa Znak.