Ostatnie książkowe wydanie SKAM Julie Andem to scenariusz
czwartego, finalnego sezonu serialu.
Skupia się on na Sanie, siedemnastoletniej
muzułmance uczęszczającej do liceum Nissen w Oslo.
Czwarta część serialu kontynuuje wątki podjęte w poprzednich
sezonach, jednocześnie rozwijając postać Sany, która wcześniej była wspierającą
innych postacią drugoplanową. Sana staje przed wieloma problemami i dylematami
związanymi z moralnością, wiarą i różnicami kulturowymi. Dziewczyna czuje się
obca wśród znajomych, których pochłania planowanie tradycyjnego świętowania
matur.
Najciekawszym aspektem tego scenariusza jest zderzenie konserwatywnych zasad
islamu z liberalną kulturą Norwegii. Widać to nie tylko w samym scenariuszu i
zachowaniach postaci, ale także w notatkach autorki serialu. Islam nie tyle
wywołuje w Norwegach nienawiść czy strach, ale niepewność, czego z początku nie
rozumie Sana. Bohaterka odbiera tę niepewność jako objawy rasizmu oraz mowy
nienawiści. Wreszcie jej własny strach przejmuje nad nią kontrolę i doprowadza
do czynów, których normalnie by nie popełniła. Serial dotyka także problemu
cyberprzemocy, która w mniejszym lub większym stopniu dotyka większości
nastolatków.
Scenariusz jest dla mnie o wiele lepszy niż końcowy produkt,
czyli odcinki serialu. Widać w nim więcej zaangażowania że strony autorki i
szczerej fascynacji kulturą islamu. Ponownie mapa myśli Andem nie została
przetłumaczona z norweskiego i występuje bardziej jako ozdoba, ale książkowe
wydanie SKAM nadrabia epilogiem, w którym znajdują się wiadomości tekstowe
między bohaterami, która do tej pory można było znaleźć tylko w oryginale na
stronie stacji NRK.
Ostatni sezon SKAM pokazuje wiele różnych (głównie
pozytywnych) postaw wobec inności, nie tylko religijnej. Julie Andem ponownie
porusza z sukcesem problemy dotyczące aktualnie nastolatków na całym świecie.
Maja, 18 lat
Książka ukazała się nakładem Wydawnictwa Rebis.
